درمان جای جوش یکی از دغدغه‌های رایج افرادی است که با آکنه هورمونی یا جوش هورمونی دست‌وپنجه نرم کرده‌اند، چرا که این جوش‌ها می‌توانند ردهای عمیق و ناهمواری‌هایی بر پوست برجای بگذارند. در چنین شرایطی، بسیاری از افراد به‌دنبال راهکارهایی برای درمان این جوش ها هستند اما سوال اصلی این است که آیا درمانی قطعی برای جوش های هورمونی وجود دارد یا خیر؟ در ادامه این مقاله از کلینیک زیبایی کایاک به بررسی این مطلب می پردازیم. همچنین اگر قصد انجام خدماتی همچون فیلر لب، بینی، فک، چانه یا کانتورینگ و فیلر صورت را دارید می توانید با کارشناسان ما در کلینیک زیبایی کایاک در ارتباط باشید.
بیشتر بخوانید: آناتومی صورت و نقاط کلیدی برای تزریق فیلر
جوش هورمونی چیست؟
جوش هورمونی یا آکنه هورمونی زمانی بروز می‌کنند که تعادل هورمون‌های بدن، به‌ویژه آندروژن‌هایی مانند تستوسترون، دستخوش تغییر شود. در چنین شرایطی، فعالیت غدد چربی افزایش یافته و چربی یا سبوم بیشتری روی سطح پوست ترشح می‌شود. این چربی مازاد می‌تواند منافذ پوستی را مسدود کرده و زمینه‌ساز ایجاد جوش شود. اگرچه میزان مناسب چربی برای حفظ لطافت و جوانی پوست ضروری است، اما ترشح بیش از اندازه آن، به‌ویژه در نتیجه تغییرات هورمونی، یکی از دلایل اصلی شکل‌گیری آکنه‌های التهابی و زیرپوستی است.
بیشتر بخوانید: نقش رفع خطوط خنده با تزریق ژل-چگونه جوان‌تر به نظر برسیم؟
جوش‌های هورمونی در کجای بدن دیده می‌شوند؟
آکنه هورمونی اغلب در ناحیه معروف به “T-Zone” یعنی پیشانی، بینی و چانه پدیدار می‌شود، چرا که این بخش‌ها بیشترین غدد چربی را دارند. با این حال، در بسیاری از افراد بزرگسال، جوش‌های ناشی از نوسانات هورمونی بیشتر در اطراف فک، روی گونه‌ها و نواحی کناری دهان و لب مشاهده می‌شوند. به همین دلیل است که آکنه هورمونی در بزرگسالان الگوی متفاوتی نسبت به نوجوانان دارد و می‌تواند بخش‌های مختلفی از صورت را درگیر کند.
بیشتر بخوانید: نقش تزریق ژل گونه – افزایش حجم و ایجاد تقارن در چهره
جوش هورمونی در مردان
آکنه‌های هورمونی در مردان معمولاً با الگوی خاصی ظاهر می‌شوند و نسبت به زنان تفاوت‌هایی در شکل‌گیری و شدت دارند. یکی از عوامل اصلی بروز این نوع جوش‌ها در آقایان، افزایش سطح هورمون تستوسترون به‌ویژه در دوره بلوغ است. این افزایش هورمونی، تولید چربی پوست را بیشتر کرده و می‌تواند موجب باز شدن بیش از حد منافذ پوستی و ایجاد التهاب و جوش‌های عمیق‌تر شود.
نواحی مستعد آکنه در مردان اغلب شامل پیشانی، چانه و گونه‌هاست؛ یعنی قسمت‌هایی از صورت که غدد چربی بیشتری دارند. این جوش‌ها ممکن است با نشانه‌هایی مانند قرمزی، درد یا التهاب همراه باشند و در برخی موارد، تأثیر قابل‌توجهی بر ظاهر و حتی روحیه فرد داشته باشند. به همین دلیل، پیگیری درمان مناسب و رسیدگی مداوم به پوست می‌تواند از شدت این جوش‌ها بکاهد و به بهبود ظاهر و افزایش اعتمادبه‌نفس مردان کمک کند.
بیشتر بخوانید: فیلر شقیقه چیست و به چه منظور انجام می شود؟
آکنه هورمونی در زنان
آکنه هورمونی در زنان یکی از مشکلات شایع پوستی است که معمولاً در بازه‌هایی از زندگی که بدن دچار نوسانات هورمونی می‌شود، بروز می‌کند. تغییرات سطح هورمون‌هایی مانند استروژن و پروژسترون، به‌ویژه در زمان‌هایی مثل دوران قاعدگی یا بارداری، می‌تواند تعادل چربی پوست را بر هم زده و زمینه‌ساز بروز جوش‌هایی دردناک و التهابی در صورت شود. شدت و گستردگی این جوش‌ها اغلب به نوع پوست و میزان چربی آن بستگی دارد.
دوران بارداری به‌واسطه تغییرات شدید هورمونی، می‌تواند آکنه‌های عمیق‌تر و بیشتری نسبت به سایر دوره‌ها ایجاد کند. این جوش‌ها نه‌تنها ظاهر پوست را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند بلکه می‌توانند از نظر روانی نیز باعث اضطراب و کاهش اعتماد به نفس در زنان شوند. به همین دلیل، مراجعه به موقع به پزشک و آغاز درمان اصولی اهمیت زیادی دارد.
بررسی‌های علمی نیز این موضوع را تأیید می‌کنند. برای مثال، مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۳ نشان داد که بیش از نیمی از ۸۳۵ زن مبتلا به آکنه، سطح آندروژن بالاتری از حد معمول داشتند. همچنین تحقیق دیگری در ترکیه (۲۰۱۷) که روی ۲۰۷ زن انجام شد، نتایج مشابهی را نشان داد. مطالعات مشابهی در کشورهای دیگری مانند برزیل و ژاپن نیز انجام شده تا به شناخت دقیق‌تری از این اختلال پوستی در زنان دست یابند.
آیا جوش هورمونی قابل درمان دائمی هستند؟
جوش‌های هورمونی قابل درمان هستند، اما درمان دائمی آن‌ها ممکن است چالش‌برانگیز باشد. این نوع جوش‌ها ناشی از تغییرات هورمونی در بدن هستند، بنابراین زمانی که این تغییرات متوقف نشوند، جوش‌ها می‌توانند به‌طور موقت یا دائمی ادامه پیدا کنند. در بیشتر موارد، درمان‌های پزشکی و مراقبت‌های پوستی می‌توانند به کاهش شدت و مدت‌زمان جوش‌ها کمک کنند. استفاده از داروهای تنظیم‌کننده هورمون، مانند قرص‌های ضد بارداری (برای زنان) یا داروهای ضدآندروژن، می‌تواند به تنظیم سطح هورمون‌ها و کاهش تولید چربی پوست کمک کند. همچنین، درمان‌های موضعی مانند کرم‌ها و ژل‌های حاوی بنزوئیل پراکسید، رتینوئیدها یا آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند به کاهش التهاب و از بین بردن جوش‌ها کمک کنند.
در صورتی که علت اصلی جوش‌های هورمونی به‌طور مؤثر درمان نشود، ممکن است جوش‌ها به‌صورت دوره‌ای بازگردند، به‌ویژه در دوران‌های خاصی از زندگی مانند قاعدگی، بارداری یا یائسگی. بنابراین، درمان‌های پیشگیرانه و مراقبت‌های پوستی منظم می‌تواند در کنترل این جوش‌ها بسیار مؤثر باشد. در نهایت، برای جلوگیری از بازگشت جوش‌های هورمونی و دستیابی به درمان موثر، مشورت با پزشک متخصص پوست یا غدد ضروری است.
درمان جوش هورمونی
درمان جوش‌های هورمونی معمولاً بستگی به شدت و علائم آن‌ها دارد، و برای هر فرد ممکن است متفاوت باشد. چندین روش درمانی وجود دارد که می‌تواند به کاهش و کنترل این نوع جوش‌ها کمک کند:
1. داروهای ضدآندروژن
این داروها می‌توانند تولید هورمون‌های آندروژن (مانند تستوسترون) که باعث افزایش ترشح چربی در پوست می‌شوند را کاهش دهند. داروهایی مانند اسپیرونولاکتون برای زنان استفاده می‌شود و می‌تواند به کاهش جوش‌های هورمونی کمک کند.
2. قرص‌های ضد بارداری
قرص‌های ضد بارداری حاوی هورمون‌های استروژن و پروژسترون می‌توانند به تعادل سطح هورمون‌ها در بدن کمک کرده و از بروز جوش‌های هورمونی جلوگیری کنند. این داروها معمولاً برای زنان مورد استفاده قرار می‌گیرند و می‌توانند به کنترل تولید چربی پوست کمک کنند.
3. رتینوئیدها
رتینوئیدها (مانند رتین-A یا تریتینوئین) داروهای موضعی هستند که به لایه‌برداری پوست کمک می‌کنند و از مسدود شدن منافذ پوست جلوگیری می‌کنند. این داروها به کاهش التهاب و بهبود ظاهر جوش‌ها کمک می‌کنند.
4. بنزوئیل پراکسید
بنزوئیل پراکسید یک درمان موضعی است که با از بین بردن باکتری‌های موجود در پوست و کاهش التهاب، به درمان جوش‌ها کمک می‌کند.
5. آنتی‌بیوتیک‌های موضعی یا خوراکی
در برخی موارد، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی یا موضعی برای کاهش التهاب و درمان جوش‌ها تجویز کند. این داروها معمولاً در مواقعی که جوش‌ها شدید و ملتهب هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
6. درمان‌های هورمونی دیگر
برای برخی از زنان، درمان‌های هورمونی خاص مانند هورمون درمانی (مانند درمان‌های هورمونی جایگزینی در دوران یائسگی) ممکن است برای کنترل تغییرات هورمونی و جلوگیری از بروز جوش‌های هورمونی مؤثر باشد.
7. مراقبت‌های پوستی و رژیم‌های لایه‌برداری
استفاده از محصولات لایه‌بردار ملایم که می‌توانند به برداشتن سلول‌های مرده پوست کمک کنند، مانند اسید سالیسیلیک، به جلوگیری از مسدود شدن منافذ پوست و بروز جوش‌ها کمک می‌کند.
8. میکرودرم ابریژن یا درمان‌های لیزری
در موارد شدیدتر، درمان‌های پیشرفته مانند میکرودرم ابریژن یا درمان‌های لیزری می‌توانند به کاهش آسیب‌های پوستی ناشی از جوش‌ها کمک کنند. این روش‌ها باعث لایه‌برداری و بهبود بافت پوست می‌شوند.
9. تغذیه و تغییرات سبک زندگی
داشتن یک رژیم غذایی متعادل، شامل مصرف میوه‌ها، سبزیجات و مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها، می‌تواند به بهبود سلامت پوست کمک کند. همچنین، مصرف مواد غذایی حاوی قند و چربی‌های ترانس باید محدود شود. کاهش استرس و ورزش منظم نیز می‌تواند به تنظیم هورمون‌ها و بهبود وضعیت پوست کمک کند.
10. مشاوره پزشکی
در نهایت، مشاوره با پزشک متخصص پوست یا غدد ضروری است تا علت اصلی جوش‌ها شناسایی شده و درمان مناسب بر اساس شرایط فردی تجویز شود.
در درمان جوش‌های هورمونی، صبر و پیگیری درمان‌ها به‌طور منظم بسیار مهم است، زیرا ممکن است نتایج درمانی تا چند هفته یا ماه پس از آغاز درمان مشخص شوند.
